نحوه نوشتن یک فیلمنامه مستند خیلی مهمه چون وقتی مستندها با دقت ساخته میشن، قدرت جذب و نمایش درخشش انسانیت را دارن. هر کارگردان و تهیه‌کننده‌ای رویکرد منحصربه‌فرد خود را برای ایجاد یک فیلمنامه مستند داره و یافتن صدای شما به‌عنوان یک فیلمساز می تونه تجربه‌ای هیجان‌انگیز و رهایی بخش برای کسانی باشه که تازه وارد این عرصه شدن.
با این حال، بسته به موضوع، شروع یک فیلمنامه می تونه چالش برانگیز باشه. به همین دلیله که داشتن یک سیستم به خوبی تثبیت شده می تونه بهت کمک کنه تا به خط پایان برسی.
در حالی که هیچ فرمول مشخصی برای نوشتن یک فیلمنامه مستند وجود نداره، اما بهترین روش که می تونی این فرآیند را تا حد امکان یکپارچه کنی را در این مقاله برای شما آوردیم.
1. داستانی را پیدا کن که به آن علاقه داری
چرا مستند؟علاقه داری چه چیزی را منتقل کنی؟ چرا شما بهترین فرد برای گفتن این داستان هستی؟ آیا ارزش روند طولانی ساخت یک مستند را داره؟ همه اینها سوالاتی هستند که شما به صورت یکسره به اونا جواب میدی تا توسط تولیدکنندگان اجرایی روشن بشه. با این حال، مهمه که ابتدا خودت به اونا جواب بدی. جوابا می‌تونه بهت کمک کنه داستانی را پیدا کنی که واقعاً به اون علاقه داری. هنگامی که به این سوالات جواب دادی، میتونی کار دشوار تحقیق در مورد مطالب خود، یافتن داستان و ایجاد یک فیلمنامه را آغاز کنی.
2. تحقیق، تحقیق، تحقیق
در نحوه نوشتن یک فیلمنامه مستند، مرحله پیش تولید بسیار مهمه، چون به عنوان پایه ای برای فیلمنامه شما عمل می کنه. برای دیگران معمول هست که موضوعی را که روی آن کار می‌کنن قبلا بررسی کرده باشن، بنابراین مهمه که عمیق‌تر بشی و زاویه جدیدی پیدا کنی. اگه به دنبال کارشناسانی در این زمینه هستی، یکی از راه‌های یافتنش جستجوی کتاب و تماس با نویسندگان هست. اونا می‌تونن اطلاعات پس‌زمینه و بررسی واقعیت‌های مهمی را ارائه بدن یا حتی تبدیل به مصاحبه‌شوندگانی بشن که اعتبار فیلمت را افزایش میده. ورودی آنها در ایجاد ساختار مستند شما بسیار مهمه، که میتونی در حین توسعه طرح کلی خود، آن را با جزئیات داستان پر کنی.
3. اسکریپت را بنویس
هنگامی که تحقیقات، داده ها و مصاحبه های خود را جمع آوری کردی، حالا وقتشه فیلمنامه را بنویسی. بدون تحقیق، تصور اینکه مصاحبه شونده قرار هست چی بگه و چگونه با پیام شما ارتباط داره، غیرممکن خواهد بود. وقتی همه حقایق و مطالب را در اختیار داشتی، میتونی بنشینی و فیلمنامه و صداگذاری را بنویسی.
ستون اول اختیاریه و توسط برخی فیلمسازان به عنوان راهنمای قوس روایت استفاده میشن. ستون‌های ویدیویی و صوتی استاندارد هستن و به‌گونه‌ای قالب‌بندی شدن که تصاویر با صدایی (مصاحبه، روایت، موسیقی و غیره) که روی آنها پخش میشن، مطابقت داشته باشن.
4. بیننده خود را درگیر کن
گام بعدی در نحوه نوشتن یک فیلمنامه مستند اینه که بتونی مخاطبان خود را مجذوب خود کنی، مهمه که بین آنها و مستند خود ارتباط برقرار کنی. یکی از راه‌های مؤثر برای دستیابی به این هدف، تمرکز بر قهرمان‌های داستان با داستان‌های شخصی جذاب هست. با ضربه زدن به احساسات بینندگانت، میتونی آنها را تشویق کنی تا موضوع مورد نظر را باز کنند و بهتر درک کنند.
در نهایت، هدف شما باید این باشه که بینندگان خود را به دنیایی دیگر منتقل کنی و از طریق قدرت داستان سرایی خودت دیدگاه‌های تازه و دانش جدید در اختیار آنها قرار بدی.
5. به پیام خود متعهد شو
در نحوه نوشتن یک فیلمنامه مستند بسیار مهمه که پیامی را که میخوای مستندتان منتقل کنه، در نظر بگیری. وقتی موضوعت به وضوح تعریف بشه، روند کنار هم قرار دادن کل فیلمنامه و تولید بسیار روان تر میشه. این وضوح پیام می‌تونه به مخاطبت کمک کنه تا با مستند شما ارتباط برقرار کنه، صرف نظر از اینکه با دیدگاه شما موافق هستن یا نه. حداقل، فیلم شما چیزی برای فکر کردن برای آنها باقی می گذاره.
اما به‌عنوان کارگردان، نویسنده یا تهیه‌کننده، مهمه که انعطاف‌پذیر باقی بمونی و در برابر داستانی که ممکنه در ابتدا پیش‌بینی نمی‌کردی مقاومت نکنی.
6. پروژه خود را زیبا کن
مهمه که دقیق باشی و زمان بگذاری تا فیلمنامه ای بسازی که واقعاً منعکس کننده پیامی باشه که میخوای منتقل کنی و داستانی را که می خوای بگی. بازنویسی اغلب ضروریه زیرا شما همچنان به اصلاح پیام خود و اطمینان از صحت واقعیات خود ادامه میدی. برای مثال، اگر از یک راوی استفاده می کنی، ممکنه لازم باشه فیلمنامه را متناسب با سبک آن تنظیم کنی.
کلام آخر
به یاد داشته باش، مستندها فقط در مورد مشاهده انسانیت نیستن – آنها دعوتی هستن برای کشف عمیق ترین طبیعت ما، آنچه ما را به حرکت در میاره، آنچه ما را شاد می کنه، و آنچه ما را غمگین می کنه. آنها افراد واقعی را به نمایش میده که با مسائل واقعی و قدرتمندی برخورد می کنن که به هسته اصلی وجود ما ضربه میزند. به عنوان یک فیلمساز مستند، باید آن پیام های عمیق و تکان دهنده را در نوشته های خود منعکس کنی و احساسات مخاطبان خود را به تصویر بکشی. با این کار میتونی یک مستند واقعا تاثیرگذار و فراموش نشدنی بسازی.